در زمان جنگ، انتخاب محل پناه گرفتن میتواند بین مرگ و زندگی تفاوت ایجاد کند.
گلوله، بمب، موشک، آتشسوزی، ریزش ساختمان، یا حملات شیمیایی همگی تهدیدهای بالقوهاند—اما بیشتر تلفات، زمانی اتفاق میافتد که مردم نمیدانند کجا بایستند، کجا بخوابند، و کجا پنهان شوند.
در این مقاله، بهترین مکانهای ایمن در زمان جنگ را—در خانه، فضای عمومی، یا فضای باز—بهصورت دقیق و کاربردی معرفی میکنیم.
بهترین مکان ایمن در داخل خانه
اگر هنگام حمله یا درگیری داخل خانه هستید و امکان خروج امن وجود ندارد:
✅ بهترین انتخابها:
مکان | چرا امنتر است؟ |
سرویس بهداشتی داخلی | دیوارهای ضخیم، بدون پنجره، مرکز خانه |
زیر راهپله | ساختار مقاوم، دور از دید مستقیم |
اتاق بدون پنجره یا با پنجره کوچک | کاهش خطر اصابت ترکش یا شیشه |
زیر میز سنگین یا چهارپایه محکم | محافظت در برابر ریزش سقف یا اشیا |
زیرزمین یا انباری مرکزی خانه | عمق بیشتر، فاصله از سطح، بدون نور مستقیم |
🚫 پرهیز از این مکانها:
- کنار پنجرهها
- نزدیک دیوار خارجی خانه
- اتاقهای شیشهای یا با درهای شیشهای
- بالکن یا پشتبام
- زیر چراغهای سقفی سنگین
اگر در آپارتمان هستید
در ساختمانهای بلند، پناه گرفتن در طبقات بالا خطرناک است، مگر در صورت نبود گزینه دیگر.
✅ طبقات میانی (۲ تا ۵) ایمنتر از طبقات بالا یا همکف هستند
✅ استفاده از راهپله بهجای آسانسور هنگام فرار ضروریست
✅ راهروهای داخلی، سرویسها یا واحدهایی که دیوار مشترک کمتری دارند را برای پناهگیری انتخاب کنید
بهترین پناهگاههای عمومی
در بسیاری از شهرها، پناهگاههای مشخصی برای مواقع بحران طراحی شدهاند. اگر از خانه دور هستید یا شرایط خانه ناایمن است:
✅ پناهگاههای عمومی مناسب:
- زیرزمینهای عمومی (پارکینگهای بتنی، مترو)
- سالنهای زیرزمینی مجتمعها یا مراکز تجاری
- پناهگاههای شهری دولتی (در شهرهای مجهز)
- مدارس، مساجد یا حسینیههایی با ساختار محکم و سقف کوتاه
ویژگیهای یک پناهگاه عمومی ایمن:
- بتن مسلح یا دیوارهای قطور
- نداشتن پنجره یا شیشه
- تهویه مناسب
- دسترسی به آب و سرویس بهداشتی
- دربهایی با قابلیت قفلشدن داخلی
اگر در فضای باز گیر افتادید
زمانی که در خیابان یا فضای باز هستید و حمله ناگهانی آغاز میشود:
✅ به این مکانها بروید:
- خندق یا چاله طبیعی یا خاکی
- پشت دیوار سنگی یا ستون بتنی (حداقل دو برابر قد شما ضخامت داشته باشد)
- پشت خودروهای سنگین یا اتوبوسهای متوقفشده (نه خودروهای شخصی سبک)
- درختان قطور (فقط در صورت نبود سازه دیگر)
- داخل جوی یا کنار جدولهای عمیق (اگر خالی از آب باشند)
🚫 دوری از این مکانها:
- میدانهای باز یا خیابانهای عریض
- زیر تابلوهای شهری یا تیرهای برق
- ایستگاههای سوخت یا تانکرهای گاز
- پلها، تونلها و رمپها
- خودروهای در حال حرکت یا پارکشده با باک پر
پناه گرفتن در خودرو
اگر در خودروی شخصی هستید:
✅ خودرو را کنار زده و خاموش کنید
✅ اگر محل باز است، فوراً از خودرو بیرون بیایید و پشت آن یا به سمت پناهگاه بروید
✅ اگر امکان خروج نیست، به پایینترین بخش کف خودرو بخزید، دستها را روی سر بگذارید و منتظر عبور خطر بمانید
مکانهای امن برای پناه طولانیمدت
در شرایطی که جنگ ادامهدار است و نیاز به اقامت چندروزه در پناهگاه دارید، مکانهایی باید انتخاب شوند که:
- عایق صوت و حرارت باشند
- دسترسی به آب، غذا، تهویه و برق داشته باشند
- احتمال بمباران مجدد آن پایین باشد
✅ برخی شهرها دارای پناهگاههای مجهز عمومی هستند
✅ در صورت نبود، زیرزمینهای سازمانی، مجتمعهای نیمهتمام، پارکینگهای زیرزمینی و سولههای مستحکم گزینههای مناسبتری هستند
پناه در برابر حملات شیمیایی یا گازی
اگر خطر حمله شیمیایی وجود دارد:
✅ به فضاهای بسته و درزبندیشده بروید
✅ درز پنجرهها، درها و تهویهها را با پلاستیک ضخیم و چسب بپوشانید
✅ از ماسک، پارچه خیس یا روسری مرطوب روی دهان و بینی استفاده کنید
✅ سعی کنید در بالاترین طبقه ممکن باشید (برخلاف بمباران که طبقات پایین ایمنترند)
اگر همراه کودک یا سالمند هستید
- مکانهای تاریک و بدون تهویه مناسب برای کودکان و سالمندان خطرناکترند
- پناهگاهی را انتخاب کنید که دسترسی سریع به دارو، غذا و آرامش نسبی داشته باشد
- از حضور طولانی در فضاهای تنگ بدون امکان حرکت بپرهیزید
نشانههای یک پناهگاه امن
برای شناسایی و انتخاب پناهگاه در لحظه بحران، این چکلیست را بهخاطر بسپار:
☑ ساختهشده از بتن یا مصالح مقاوم
☑ بدون پنجره یا شیشه بزرگ
☑ سقف کوتاه و دیوارهای ضخیم
☑ مرکز ساختمان یا زیرزمین
☑ تهویه طبیعی یا امکان تهویه دستی
☑ بدون تجهیزات سنگین معلق بالای سر
☑ دسترسی آسان در شب یا در شرایط بدون برق
تمرین و آمادهسازی
✅ قبل از بحران، مکانهای ایمن خانهتان را بررسی کنید
✅ اعضای خانواده را آموزش دهید که در شرایط مختلف، سریع و بدون ترس به کجا پناه ببرند
✅ پناهگاههای عمومی محل سکونتتان را شناسایی و آدرسشان را حفظ کنید
✅ کیف اضطراری (شامل چراغ، آب، غذا، دارو و مدارک) را آماده و دمدست نگه دارید
سخن پایانی
در زمان جنگ، مکان مناسب برای پناه گرفتن یعنی نیمی از مسیر بقا.
با شناسایی درست، آمادگی ذهنی و حفظ خونسردی، میتوان جان خود و دیگران را نجات داد.
✅ مکانهای مرکزی، بسته و مستحکم امنترند
✅ از فضاهای باز، شیشهای یا در معرض دید پرهیز کنید
✅ همیشه آماده باشید، حتی اگر جنگ در شهر شما آغاز نشده